In het nieuwe werk van Babs Decruyenaere, Crystal Mountains, buigen kristallen om tot bergen en transformeren bergen kristal in landschapsbeelden. Op glasplaat, op fotopapier of in boekvorm, de zoutkristallen krijgen op verschillende manieren gedaante en worden niet meer als dusdanig herkend. Ze lezen als abstracte landschappen, zonder referentie naar een schaal of een concrete realiteit.
Crystal Mountains toont ons een door de kunstenaar gecreëerde microwereld van oerbeelden in zwart-wit. Decruyenaere zoomt in op één van de zuiverste producten van onze aarde, één die in haar pure vorm miljoenen jaren oud kan worden. Het proces van kristallisatie is het vast worden van vloeistof, bijvoorbeeld door het langzaam afkoelen van gesmolten gesteente. Uit fascinatie voor wat kristal doet ontstaan, voor wat mineralen doet transformeren, en tot welke specifieke kristalvormen deze leiden, zet ze het vergrootglas erop of maakt ze er afdrukken van. Met het eigen maken van het materiaal introduceert Decruyenaere een volgende faseovergang.
Zoals de huid gevoelig is voor impressies, zo werkt het zout op water in en laat licht een afdruk na op een vel fotopapier. Decruyenaere speelt met deze elementen van metamorfose en magie: haar kijkdozen bestaan uit een loep, licht, reflectie, glasplaatjes en zoutkristallen die samen een soort van minimalistische ‘toverlantaarn’ vormen. In een volgende stap belanden deze op de glasplaat aangebrachte mengsels van zout en water onder de microscoop, de microscoop wordt projector en laat sporen na op het belichte fotopapier. Met behulp van deze optische instrumenten wordt ons oog keer op keer op het detail gedrukt: de beelden die verschijnen, ontsteken illusies en allusies.
De vleugeladering van een huisvlieg, wortelstokken onder de grond, de huid van een naaktslak,… Door de ronde lens bekeken vormt ieder beeld een abstracte entiteit op zich. Tegelijkertijd vloeit het ene beeld organisch over in het andere, als een serie vingerafdrukken (iedere afdruk uniek, maar de vinger leidt steeds naar dezelfde auteur). De met de hand gesculpteerde kristallen glijden als door ijs, water en wind gevormde miniatuurlandschappen voorbij. De beelden zijn scherp in hun detail, doch in hun geheel beschouwd onbepaald, onaf, onbegrensd.
Crystal Mountains brengt me bij het schrijven bij het één minuut durende muziekstuk The Road is A Grey Tape van Max Richter (van het album 24 Postcards in Full Colour). Het illustreert hoe er in abstracte materie een postkaart-landschap kan schuilen, hoe grijstinten kleur kunnen bevatten, hoe kleur door korrel vervangen kan worden en hoe iedere oogopslag nieuwe patronen en melodieën kan oproepen.
Zoals kristal uit een natuurlijke en processuele, doch logisch opgebouwde en symmetrische structuur bestaat, zo kwam ook Decruyenaeres minutieus opgebouwde presentatie op organische wijze – laag na laag – tot stand. Ze stapt de natuur in, raapt hier fracties uit op en trekt deze selectie binnen in haar atelier, waarna het materiaal bepoteld, bestudeerd en gemanipuleerd wordt. Na een lange weg kristalliseert deze studie uit in een autonome beeldende vorm die zelden als af benoemd wordt. Het beeld krijgt hooguit een titel opgeplakt, zoals Crystal Mountains bijvoorbeeld, wat slaat op kristalberg of bergkristal of alles daar tussenin.
Liene Aerts